تعادل حقوق و تکالیف در مدیریت منابع طبیعی و توسعه پایدار: نگاهی به دیدگاه‌های علی اکبری
چکیده
مقاله حاضر به بررسی دیدگاه‌های علی اکبری، اقتصاددان فیلسوف و هوادار محیط زیست، در زمینه تعادل حقوق و تکالیف در مدیریت منابع طبیعی و توسعه پایدار می‌پردازد. اکبری معتقد است که دولت و شهروندان در بهره‌برداری از منابع طبیعی، از جمله نفت، آب و جنگل، حقوق و تکالیف متقابلی دارند. وی با اشاره به مشکلاتی مانند کم‌آبی و فرونشست زمین، بر ضرورت مدیریت صحیح منابع طبیعی و ارائه امتیازات مناسب به شهروندان در ازای محدودیت حقوق آن‌ها تأکید می‌کند. همچنین، دیدگاه‌های وی در مورد اقتصاد سبز و نقش احزاب در توسعه پایدار مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مقدمه
منابع طبیعی، از جمله نفت، آب، جنگل و معادن، ثروت‌های خدادادی هستند که بهره‌برداری از آن‌ها می‌تواند به توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور کمک کند. با این حال، استفاده بی‌رویه و بدون برنامه از این منابع می‌تواند منجر به مشکلات جدی زیست‌محیطی، از جمله کم‌آبی، فرونشست زمین، آلودگی هوا و تخریب جنگل‌ها شود. از این رو، مدیریت صحیح منابع طبیعی و ایجاد تعادل بین حقوق و تکالیف دولت و شهروندان در بهره‌برداری از این منابع، از اهمیت بسزایی برخوردار است.
علی اکبری، اقتصاددان وهوادار محیط زیست، با تأکید بر این موضوع، معتقد است که دولت و شهروندان در بهره‌برداری از منابع طبیعی، حقوق و تکالیف متقابلی دارند. وی با اشاره به مشکلاتی مانند کم‌آبی و فرونشست زمین در ایران، بر ضرورت مدیریت صحیح منابع طبیعی و ارائه امتیازات مناسب به شهروندان در ازای محدودیت حقوق آن‌ها تأکید می‌کند. در این مقاله، دیدگاه‌های علی اکبری در زمینه تعادل حقوق و تکالیف در مدیریت منابع طبیعی و توسعه پایدار بررسی می‌شود.
تعادل حقوق و تکالیف در بهره‌برداری از منابع طبیعی
اکبری معتقد است که در ایران، وسعت میادین نفتی به حدی است که گاهی دو کشور در آن شریک می‌شوند. با این حال، اگر هر شهروند بخواهد حق خود بداند که در ملک اختصاصی‌اش چاه نفت بزند، همان اتفاقی برای نفت می افتد که برای سفره‌های آب زیرزمینی افتاد که کشور با مشکل کم‌آبی و فرونشست مواجه شده است. بنابراین، وقتی دولت حق مالکیت استخراج نفت را از مردم می‌گیرد، باید به جای آن به آن‌ها امتیازاتی مانند شغل مناسب بدهد.
به گفته اکبری، دولت باید آب را مدیریت کند. وقتی کشاورزان حلقه‌های چاه آب حفر می‌کنند، دولت باید از آن‌ها مالیات بگیرد و همانطور که ۶ ماهه لوله‌کشی نفت و گاز می‌کند، با مالیاتی که از کشاورزان می‌گیرد، باید اول با مطالعه فرونشست‌ها را پیش‌بینی و سپس آب دریا را به زمین‌ها برساند و با ایجاد دریاچه‌های مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی را حفاظت کند.
اکبری همچنین معتقد است که همانطور که دولت حقوقی مانند شکار یا استفاده تجاری از جنگل‌ها یا ماهیگیری در دریاچه‌ها یا ساختمان‌سازی در حومه شهرها و... را از مردم می‌گیرد، باید امتیازاتی به مردم بدهد.
اقتصاد سبز و نقش احزاب در توسعه پایدار
علی اکبری در اقتصاد سبز که در قرن گذشته با نام انقلاب سبز معرفی کرد، راهکاری ارائه داد که در آن احزاب بزرگ بدون وابستگی به قدرت‌ها و کاملا مستقل ومردمی شکل بگیرند و ایران یک شبه ره صد ساله را طی کند. وی معتقد است که شاه با آنکه نماد استکبار بود، ولی عقلش می‌رسید که بگوید من باید حالا که پول نفت دارم به فکر توسعه نیروگاه‌های اتمی برای تولید برق در آینده بدون نفت باشم، باید به فکر صنعت توریسم باشم، باید به فکر بیمه تمام ایرانیان باشم. ولی شاه یک نقطه ضعف بزرگ در حکومتش داشت و آن اینکه به دلیل نگرانی از وابستگی احزاب به بیگانگان، اجازه توسعه احزاب و رشد سازمان یافته سیاسی را به مردم نداد و از همین نقطه ضعف سرنگون شد.
نتیجه‌گیری
علی اکبری با تأکید بر ضرورت تعادل حقوق و تکالیف در مدیریت منابع طبیعی، معتقد است که دولت باید در ازای محدود کردن عقلانی حقوق شهروندان در بهره‌برداری از این منابع، امتیازات مناسبی به آن‌ها بدهد. وی همچنین بر نقش مهم احزاب در توسعه پایدار و ضرورت مدیریت صحیح منابع طبیعی برای جلوگیری از مشکلات زیست‌محیطی تأکید می‌کند. دیدگاه‌های وی می‌تواند راهنمای مناسبی برای سیاست‌گذاران و مدیران در جهت دستیابی به توسعه پایدار در کشور باشد.
Azad
برچسب‌ها: علی اکبری, آزاد, آرامش معنوی, زمین متحد